Pomimo że Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 (NSP 2021) trwa od 1 kwietnia, praca rachmistrzów terenowych była wstrzymana. Powód był oczywisty – pandemia. Wraz z poprawą sytuacji epidemicznej zezwolono rachmistrzom na prowadzenie wywiadów bezpośrednich. W województwie mazowieckim ruszają oni w teren od 23 czerwca.
Wiele osób czeka ze spisem, bo chcą to zrobić w bezpośredniej rozmowie i przy wsparciu rachmistrza. Będzie to w końcu możliwe! W przypadku województwa mazowieckiego osoby, które nie wypełniły jeszcze obowiązku spisowego, mogą spodziewać się wizyty rachmistrza począwszy od 23 czerwca. Nie ma absolutnie żadnych powodów do obaw – rachmistrz przychodzi, by służyć pomocą.
Czy wizyta rachmistrza jest bezpieczna?
Rachmistrzowie są przygotowani do pracy w reżimie epidemicznym. Wchodząc do mieszkania będą mieć założone maski i będą zachowywać bezpieczny odstęp. Odpowiedzi na spisowe pytania będą wprowadzane przez rachmistrza do aplikacji internetowej. Nie ma więc konieczności dotykania i podpisywania żadnych dokumentów!
Jeśli mamy wątpliwość, czy to prawdziwy rachmistrz, można to w prosty sposób zweryfikować.
Jak sprawdzić tożsamość rachmistrza?
Każdy rachmistrz posiada identyfikator i powinien on być okazany na samym początku rozmowy. Dane z identyfikatora możemy zweryfikować na dwa sposoby. Pierwszym jest internetowa aplikacja „Sprawdź tożsamość rachmistrza”, dostępna na stronie https://rachmistrz.stat.gov.pl/formularz/. Druga opcja weryfikacji rachmistrza to infolinia spisowa pod numerem telefonu 22 279 99 99.
Nie odmawiaj rachmistrzowi
Rachmistrzowie będą docierać do tych osób, które jeszcze się nie spisały. Warto skorzystać z tej możliwości i wypełnić obowiązek spisowy, aby nie myśleć o tym podczas wakacji.
Nie należy odmawiać rachmistrzowi. Wyjątkowo – jeśli mamy uzasadniony powód – możemy poprosić o przełożenie kontaktu na inny możliwie szybki termin. Unikanie na różne sposoby udzielenia odpowiedzi podczas rozmowy z rachmistrzem spisowym skutkuje przekazaniem do organów ścigania zawiadomienia o niedopełnieniu obowiązku ustawowego i wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie.
Rachmistrz przychodzi do Ciebie, aby Ci pomóc. Dlatego warto pamiętać o wzajemnej życzliwości.
Spisz się, jeśli nie chcesz zapłacić grzywny!
Obowiązek udziału w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 (NSP 2021) jest nałożony na Ciebie mocą ustawy. Jeśli uporczywie będziesz odmawiać spisania się, grozi Ci kara grzywny w wysokości nawet do 5 tys. złotych! Już trwają przygotowania pierwszych wniosków do sądu.
Mimo zbliżającego się półmetka NSP 2021 wielu mieszkańców nie wypełniło jeszcze obowiązku spisowego. Tłumaczenia są z reguły podobne: „brakuje mi czasu”, „zrobię to we wrześniu” lub „poczekam na rachmistrza”. Ryzyko jest jednak takie, że w końcu zapomnimy się spisać. A z tym wiążą się określone konsekwencje.
Jakim prawem?
Obowiązek spisowy jest zapisany w ustawie o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (art. 3). Zgodnie zaś z ustawą o statystyce publicznej „Kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, podlega grzywnie” (art. 57).
Z osobami, które nie spisały się przez Internet lub telefon, skontaktuje się rachmistrz spisowy. Jeśli w trakcie rozmowy z rachmistrzem będziemy na różne sposoby unikać udziału w spisie, jest to równoznaczne z odmową, co może skutkować przekazaniem do organów ścigania zawiadomienia o niedopełnieniu obowiązku ustawowego i wszczęciem postępowania. Podstawą do takiego działania jest zapis z art. 17a ustawy narodowym spisie powszechnym: „Osoba fizyczna objęta spisem powszechnym nie może odmówić przekazania danych w ramach spisu powszechnego z zastosowaniem metody wywiadu bezpośredniego lub metody wywiadu telefonicznego”.
Skąd kwota 5 tys. złotych możliwej grzywny? W Kodeksie wykroczeń znajdujemy zapis: „Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych” (art. 24).
Wszystko jest zatem precyzyjnie uregulowane i nie ma podstaw do kwestionowania zarówno obowiązku spisowego, jak i karania za unikanie spisu.
Chcesz uniknąć grzywny?
Po prostu spisz się! W dowolny sposób – najlepiej od razu przez Internet na stronie https://spis.gov.pl/, w punkcie spisowym w Urzędzie Gminy/Miasta lub przez infolinię spisową pod numerem 22 279 99 99. Nie odmawiaj rozmowy z rachmistrzem. Skontaktuje się on z Tobą osobiście lub zadzwoni, a na wyświetlaczu telefonu pojawi się numer 22 828 88 88 lub numer infolinii spisowej. Pamiętaj, że Rachmistrz chce Ci pomóc w spisie! Jeśli jesteś w danej chwili zajęty i nie masz czasu, ustal inny możliwie szybki termin rozmowy.
Co zrobi rachmistrz, gdy odmówisz?
Rachmistrz przy każdej odmowie spisania się (również w trakcie rozmowy telefonicznej, kiedy argumentujesz, że do końca spisu masz jeszcze czas) ma obowiązek przygotować specjalną notatkę urzędową. Na jej podstawie będą kierowane do sądu wnioski o ukaranie. Niestety jest już kilka przypadków wszczęcia takiej procedury.
Czy warto ryzykować konieczność wizyt w sądzie, składania zeznań i płacenia wysokiej grzywny? Odpowiedz sobie sam.